Απόσπασμα από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του 'Μία Γεύση', από την ιστοσελίδα wilber.shambhala.com, επίσημο παράρτημα του εκδοτικού οίκου στον συγγραφέα. Έχει αναρτηθεί και σε άλλες αξιοσημείωτες ιστοσελίδες σαν χαρακτηριστικό και παραστατικό παράδειγμα εξήγησης του μη-δυϊσμού. (www.nonduality.com και www.wideopenwin.com )
'Λοιπόν, ποιος είσαι Εσύ?'
στοχαστικό ιντερλούδιο μη-δυϊσμού
με απλά λόγια από το άμεσο βίωμα
Του Ken Wilber
'Δεν χρειάζεται να φύγεις από το δωμάτιο. Μείνε καθισμένος στο τραπέζι σου και άκουσε.
Μην ακούς καν, απλά περίμενε. Μην περιμένεις καν, μείνει ήσυχα ακίνητος και μόνος.
Ο κόσμος ελεύθερα θα προσφέρει τον εαυτού του σε σένα να ξεσκεπαστεί,
δεν έχει άλλη επιλογή, θα κυλήσει εκστατικά στα πόδια σου. (Κάφκα)
Η παρατήρηση της επίγνωσης μπορεί να εξακολουθήσει να υπάρχει μέσα στην κατάσταση του εαυτού όταν αυτός περπατά, ονειρεύεται και βρίσκεται σε βαθύ ύπνο. Ο Παρατηρητής είναι πλήρως διαθέσιμος σε κάθε κατάσταση, περιλαμβανομένου και της παρούσας κατάστασης της επίγνωσής σου αυτήν ακριβώς την στιγμή. Λοιπόν, πρόκειται να σε περάσω μέσα σε αυτή την κατάσταση με τα λόγια μου- ή να προσπαθήσω τουλάχιστον- χρησιμοποιώντας αυτό που είναι γνωστό στον Βουδισμό ως 'οδηγίες υπόδειξης'. Δεν θα προσπαθήσω να σε βάλω σε μια διαφορετική κατάσταση συνείδησης, ή μια αλλαγμένη κατάσταση συνείδησης, ή σε μία ασυνήθιστη κατάσταση συνείδησης. Πρόκειται απλά να σου επισημάνω αυτό που ήδη συμβαίνει στην ίδια σου της παρούσα, κανονική, φυσιολογική κατάσταση. Έτσι ας αρχίσουμε από το να έχουμε απλά επίγνωση του κόσμου γύρο μας. Κοίταξε εκεί έξω τον ουρανό, και απλά χαλάρωσε το μυαλό σου, άφησε το μυαλό σου και τον ουρανό να αναμιχθούν. Πρόσεξε τα σύννεφα να περνούν και να φεύγουν. Πρόσεξε πως αυτό δεν χρειάζεται καμία προσπάθεια από την μεριά σου. Η παρούσα επίγνωσή σου, μέσα στην οποία αυτά τα σύννεφα περνούν, είναι πολύ απλή, πολύ εύκολη, αυθόρμητη και αβίαστη. Απλά παρατηρείς πως υπάρχει μια αβίαστη επίγνωση των σύννεφων. Το ίδιο αληθεύει και γι' αυτά τα δέντρα, και γι' αυτά τα πουλιά, και γι' αυτούς τους βράχους. Εσύ απλά και αβίαστα τα παρατηρείς. Κοίταξε τώρα τα αισθήματα του σώματός σου. Μπορείς να έχεις επίγνωση οποιουδήποτε σωματικού αισθήματος είναι παρόν- ίσως πίεση εκεί που το σώμα του κάθετε, ίσως ζεστασιά στην κοιλιά σου, ίσως σφίξιμο στον σβέρκο σου. Αλλά ακόμα και αν αυτά τα αισθήματα είναι σφίξιμο και ένταση, εσύ μπορείς εύκολα να τα παρατηρήσεις. Αυτά τα αισθήματα ανέρχονται στην παρούσα επίγνωσή σου, και αυτή η επίγνωση είναι πολύ απλή, εύκολη, αυθόρμητη και αβίαστη. Εσύ απλά και αβίαστα τα παρατηρείς. Κοίταξε τις σκέψεις που ανέρχονται στο μυαλό σου. Μπορεί να προσέξεις διάφορες εικόνες, σύμβολα, ιδέες, επιθυμίες, ελπίδες, και φόβους, όλα αυθόρμητα ανερχόμενα μέσα στην επίγνωσή σου. Ανέρχονται, μένουν για λίγο, και περνούν. Αυτές οι σκέψεις και τα αισθήματα ανέρχονται μέσα στην παρούσα επίγνωσή σου, και αυτή η επίγνωση είναι πολύ απλή, αυθόρμητη και αβίαστη. Εσύ απλά και αβίαστα τις παρατηρείς. Έτσι πρόσεξε: μπορείς να δεις τα σύννεφα να περνούν επειδή δεν είσαι αυτά τα σύννεφα- εσύ είσαι ο παρατηρητής αυτών των σύννεφων. Μπορείς να αισθανθείς σωματικά αισθήματα επειδή δεν είσαι αυτά τα σωματικά αισθήματα- εσύ είσαι ο παρατηρητής αυτών των αισθημάτων. Μπορείς να δεις σκέψεις να περνούν επειδή δεν είσαι αυτές οι σκέψεις- εσύ είσαι ο παρατηρητής αυτών των σκέψεων. Αυθόρμητα και φυσιολογικά, όλα αυτά τα πράγματα ανέρχονται, από μόνα τους, μέσα στην παρούσα αβίαστη επίγνωσή σου. Έτσι λοιπόν, εσύ ποιος είσαι? Εσύ δεν είσαι τα αντικείμενα εκεί έξω, εσύ δεν είσαι τα αισθήματα, εσύ δεν είσαι οι σκέψεις- εσύ είσαι αβίαστα ο παρατηρητής όλων αυτών, οπότε εσύ δεν είσαι αυτά. Ποιος ή τι είσαι εσύ? Πες το με τον ακόλουθο τρόπο στον εαυτό σου: 'Έχω αισθήματα αλλά δεν είμαι αυτά τα αισθήματα. Ποιος είμαι? Έχω σκέψεις αλλά δεν είμαι αυτές οι σκέψεις. Ποιος είμαι? Έχω επιθυμίες αλλά δεν είμαι αυτές οι επιθυμίες. Ποιος είμαι?' Και έτσι σπρώχνεις προς τα πίσω την πηγή της ίδιας σου της επίγνωσης. Σπρώχνεσαι προς τα πίσω μέσα στον Παρατηρητή, και αναπαύεσαι μέσα στον Παρατηρητή. Εγώ δεν είμαι τα αντικείμενα, δεν είμαι τα αισθήματα, δεν είμαι οι επιθυμίες, δεν είμαι οι σκέψεις. Αλλά έπειτα οι άνθρωποι συνήθως κάνουν ένα μεγάλο σφάλμα. Σκέφτονται πως αν αναπαυτούν μέσα στον Παρατηρητή, πρόκειται να δουν κάτι ή να αισθανθούν κάτι πραγματικά ιδιαίτερο και ξεχωριστό. Αλλά δεν πρόκειται να δεις τίποτε. Αν δεις κάτι, αυτό είναι απλά άλλο ένα αντικείμενο, άλλο ένα αίσθημα, άλλη μια σκέψη, άλλη μια εντύπωση, άλλη μια εικόνα. Αλλά όμως όλα αυτά είναι αντικείμενα, αυτά είναι ότι εσύ δεν είσαι. Όχι, όπως αναπαύεσαι μέσα στον Παρατηρητή- συνειδητοποιώντας, 'εγώ δεν είμαι αντικείμενα, εγώ δεν είμαι αισθήματα, εγώ δεν είμαι σκέψεις'- απελευθερώνεσαι από την τρομερή δέσμευση της ταύτισης με αυτά τα ασήμαντα, μικρά, πεπερασμένα αντικείμενα, το μικρό σου σώμα, το μικρό σου μυαλό, το μικρό σου 'εγώ', τα οποία είναι όλα αντικείμενα που μπορείς να δεις, και επομένως όχι ο αληθινός Θεατής, όχι ο αληθινός Εαυτός, όχι ο καθαρός Παρατηρητής, το οποίο και είναι το ποιος πραγματικά είσαι. Επομένως, δεν θα δεις τίποτε το συγκεκριμένο. Οτιδήποτε ανέρχεται είναι εντάξει. Σύννεφα περνούν από τον ουρανό, αισθήματα περνούν από το σώμα, σκέψεις περνούν από το μυαλό- και εσύ μπορείς αβίαστα να παρατηρήσεις όλα αυτά. Είναι απλά ένα τεράστιο αίσθημα ελευθερίας μέσα σου σε βάθος- ή καθαρής κενότητας- και μέσα σε αυτή την καθαρή κενότητα, την οποία εσύ είσαι, ολάκερος ο εκδηλωμένος κόσμος ανέρχεται. Εσύ είσαι αυτή η ελευθερία, διάπλατα ανοιχτός, κενός- και όχι όποιο τούτο και τ' άλλο πράγμα που ανέρχεται μέσα σε αυτήν. Αναπαυόμενος μέσα σε αυτή την κενή, ελεύθερη, εύκολη, αβίαστη παρατήρηση, πρόσεξε ότι τα σύννεφα ανέρχονται μέσα στον τεράστιο χώρο της επίγνωσής σου. Τα σύννεφα ανέρχονται από μέσα σου- και έτσι, εσύ μπορείς να γευτείς τα σύννεφα, εσύ είσαι ένα με τα σύννεφα. Είναι σα να είναι από αυτή την πλευρά του δέρματός του, τόσο κοντά είναι. Ο ουρανός και η επίγνωσή σου έχουν γίνει ένα, και όλα τα πράγματα στον ουρανό περνούν αβίαστα μέσα από την επίγνωσή σου. Εσύ μπορείς να φιλήσεις τον ήλιο, να καταπιείς ένα βουνό, είναι τόσο κοντά. Το Ζεν λέει, 'Κατάπιε τον Ειρηνικό Ωκεανό σε μία και μόνο γουλιά', και αυτό είναι το ευκολότερο πράγμα στον κόσμο, όταν το μέσα και το έξω δεν είναι πλέον δύο, όταν το αντικείμενο και το υποκείμενο είναι μηδυϊκά, όταν ο θεατής και το θέαμα είναι Μία Γεύση. Κατάλαβες?
μετάφραση, επιμέλεια Πυγμαλίων Καρατζάς, 16.03.2002, Αίγιο.
Ο Πυγμαλίων Καρατζάς είναι αρχιτέκτων (B.Sc. Βουδαπέστη), με M.Sc. στον αστικό σχεδιασμό (Εδιμβούργο). Από το 1997 μελετά και συμμετέχει σε διάφορες μεθόδους υπερπροσωπικής ψυχολογίας, επίσης μελετά την αρχιτεκτονική ανθρωπολογία, τις οικολογικές κοινότητες και την ολοκληρωτική προσέγγιση του Wilber. Ζει και εργάζεται στο Αίγιο.
Όποιες παρατηρήσεις, σχόλια και προσθήκες με πηγές, αναφορές, σημειώσεις και άλλα που να διευρύνουν ή και να διορθώνουν το παρόν υλικό είναι ευπρόσδεκτες - [email protected]